شرکت خدمات مشاوره و مديريتي PWC هر ساله از مديران عامل بنگاه ها نظرسنجي را در رابطه با چشم انداز آنها از تغيير برخي متغيرهاي اقتصادي جهاني و دورن بنگاهي طي دوازده ماه پيشرو، انجام مي دهد.

شرکت خدمات مشاوره و مديريتي PWC هر ساله از مديران عامل بنگاه ها نظرسنجي را در رابطه با چشم انداز آنها از تغيير برخي متغيرهاي اقتصادي جهاني و دورن بنگاهي طي دوازده ماه پيشرو، انجام مي دهد. نظرسنجي مزبور در ۶ حوزه رشد اقتصادي، ميزان اطمينان از رشد درآمد بنگاه، تهديدات، مقررات، تقويت مهارت و تغييرات اقليمي از ميان مديران عامل بنگاه هاي منتخب جهان انجام مي دهد و نتايج آن را هم به صورت جهاني و هم به صورت منطقهاي در قالب گزارشي منتشر مي کند. دربيست وسومين گزارش ساليانه اين شرکت که در سپتامبر و اکتبر سال ۲۰۱۹ انجام گرفته، نظرات ۱۵۸۱ مديرعامل از ۸۵ کشور دريافت، گردآوري  و  مورد بررسي قرار گرفته است.

مديران بنگاه هاي جهان نسبت به سال ۲۰۲۰ بدبين هستند که اين حجم از بدبيني طي ساليان گذشته بي سابقه بوده است. براي اولين بار بيش از نيمي از مديران که مورد نظرسنجي قرار گرفتند، بر اين باورند که سرعت رشد توليد ناخالص داخلي جهان در سال ۰۲۰۲ کاهش خواهد يافت و تنها ۰۷ درصد آنها نسبت به رشد درآمد بنگاه خود در سال ۲۰۲۰ “بسيار مطمئن” هستند که چنين سهم پاييني، از سال ۲۰۲۱ تاکنون مشاهده نشده است.

جديدترين پيش‌بيني‌ها از رشد اقتصادي جهان در سال ۲۰۲۰، حاکي از افزايش ميزان بدبيني مديران عامل بنگاه‌ها نسبت به شاخص مزبور است. بر اين اساس نتايج نظرسنجي بيست و سومين گزارش سالانه اخير شرکت خدمات مشاوره و مديريتي PWC، افزايش ميزان بدبيني مديران عامل منتخب بنگاه‌هاي جهان، نسبت به «بهبود رشد اقتصادي جهان» و همچنين «افزايش درآمد بنگاه‌ها» در سال‌جاري ميلادي را تاييد مي‌کند.

نتايج اين پژوهش درحالي به‌دست آمده است که اين حجم از بدبيني طي ساليان گذشته بي‌سابقه بوده است. نظرسنجي از ۱۵۸۱ مدير عامل از ۸۳ کشور دنيا در چارچوب مطالعه مزبور نشان مي‌دهد که «تعدد و مازاد مقررات»، «تنش‌ها و کشمکش‌هاي تجاري» و «رشد اقتصادي غيرقابل پيش‌بيني» مهم‌ترين تهديدات در مسير رشد بنگاه‌ها در سطح بين‌المللي به حساب مي‌آيند. همچنين «عدم قطعيت‌هاي ژئوپليتيک»، «تهديدات سايبري» و «سرعت تغييرات فناوري» از ديگر عوامل بازدارنده مطرح شده از سوي مديران بنگاه‌ها است.

همچنين در مجموع ۵۳ درصد از مديران عامل انتظار دارند که در سال ۲۰۲۰ رشد اقتصادي کاهش پيدا کند و در مقابل تنها ۲۲ درصد انتظار دارند که رشد اقتصادي در ريل بهبود قرار گيرد. اما براساس اطلاعاتي که از سوي معاونت بررسي‌هاي اقتصادي اتاق تهران منتشر شده است؛ مطالعه مذکور چهار پرسش اساسي را پيش روي مديران بنگاه‌ها قرار داده است. پرسش اول: آيا رشد اقتصادي جهان در سال ۲۰۲۰ افزايش خواهد يافت يا همانند قبل باقي مي‌ماند يا اينکه در مسير نزولي قرار مي‌گيرد؟ پرسش دوم: در مورد چشم‌انداز رشد درآمد در سازمان خود طي ۱۲ ماه آينده چقدر اطمينان داريد؟ پرسش سوم: نسبت به کدام يک از تهديدات احتمالي اقتصادي، سياسي، اجتماعي، زيست‌محيطي و تجاري براي چشم‌انداز رشد سازمان خود نگران هستيد؟ پرسش چهارم: تا چه اندازه معتقديد که استراتژي‌هاي تغييرات اقليمي منجر به بروز و خلق معنادار فرصت‌هاي خدماتي و محصولي جديد مي‌شود؟ در ادامه پاسخ مديران بنگاه‌هاي جهاني به اين پرسش‌ها تشريح شده است.

چارچوب کلان

شرکت خدمات مشاوره و مديريتي PWC هر ساله نظرسنجي را از مديران عامل بنگاه‌ها در رابطه با چشم‌انداز آنها از تغيير برخي متغيرهاي اقتصادي جهاني و درون‌بنگاهي طي ۱۲ ماه پيش رو، انجام مي‌دهد. نتايج نظرسنجي بيست و سومين گزارش سالانه اخير اين شرکت حاکي از افزايش بدبيني مديران عامل منتخب بنگاه‌هاي جهان، نسبت به بهبود رشد اقتصادي جهان و همچنين افزايش درآمد بنگاه‌ها طي سال ۲۰۲۰ است. همچنين تعدد و مازاد مقررات، ‌مساله و تهديد مهم بنگاه‌ها در سال ۲۰۲۰ محسوب مي‌شود.

نظرسنجي مزبور در ۶ حوزه «رشد اقتصادي»، «ميزان اطمينان از رشد درآمد بنگاه»، «تهديدات»، «مقررات»، «تقويت مهارت» و«تغييرات اقليمي» از ميان مديران عامل بنگاه‌هاي منتخب جهان انجام مي‌دهد و نتايج آن را هم به‌صورت جهاني و هم به‌صورت منطقه‌اي در قالب گزارشي منتشر مي‌کند. در بيست و سومين گزارش سالانه اين شرکت که در سپتامبر و اکتبر سال ۲۰۱۹ انجام گرفته، نظرات ۱۵۸۱ مدير عامل از ۸۳ کشور دريافت، گردآوري و مورد بررسي قرار گرفته است.

به‌طور کلي، مديران بنگاه‌هاي جهان نسبت به سال ۲۰۲۰ بدبين هستند که اين حجم از بدبيني طي سال‌هاي گذشته بي‌سابقه بوده است. براي اولين بار بيش از نيمي از مديران که مورد نظرسنجي قرار گرفتند، بر اين باورند که سرعت رشد توليد ناخالص داخلي جهان در سال ۲۰۲۰ کاهش خواهد يافت و تنها ۲۷ درصد آنها نسبت به رشد درآمد بنگاه‌ خود در سال ۲۰۲۰ بسيار مطمئن هستند؛ البته چنين سهم پاييني از سال ۲۰۰۹ تاکنون مشاهده نشده است. 

طرح چهار پرسش

اما پرسش اولي که مطالعه مذکور در صدد پاسخ به آن برآمده اين است که آيا رشد اقتصادي جهان در ۲۰۲۰ افزايش خواهد يافت يا همانند قبل باقي خواهد ماند، يا اينکه در مسير نزولي قرار خواهد گرفت؟

براساس داده‌هاي به‌دست آمده ۵۳ درصد از مديران عامل انتظار دارند که در سال ۲۰۲۰ رشد اقتصادي کاهش پيدا کند که اين رقم از سال ۲۰۱۲ تا کنون در بالاترين مقدار خود قرار داشته است. همچنين ۲۴ درصد از مديران انتظار دارند که در اين دوره زماني رشد اقتصادي همانند قبل باشد و ۲۲ درصد از مديران عامل هم به افزايش رشد اقتصادي در سال ۲۰۲۰ راي داده‌اند.

در ميان مناطق مختلف دنيا نيز مديران بنگاه‌هاي آمريکاي شمالي با ۶۳ درصد بيشترين ميزان بدبيني را نسبت به رشد اقتصادي در سال ۲۰۲۰ دارند. در رده‌هاي بعدي به لحاظ ميزان بدبيني، «اروپاي غربي» با ۵۹ درصد، «خاورميانه» با ۵۷ درصد، «آمريکاي لاتين» با ۵۳ درصد، «آفريقا» با ۵۳ درصد، «آسيا- اقيانوسيه» با ۴۸ درصد و «اروپاي مرکزي و شرقي» با ۴۳ درصد قرار گرفته‌اند.

بر همين اساس از منظر ميزان خوش‌بيني نسبت به رشد اقتصادي ۲۰۲۰ نيز «آسيا – اقيانوسيه» با ۳۵ درصد در رده نخست قرار دارد، «اروپاي مرکزي و شرقي» با ۲۴ درصد در جايگاه دوم و آفريقا با ۲۰ درصد در رده سوم قرار دارد. همچنين اروپاي غربي با ۱۸ درصد، آمريکاي لاتين با ۱۴ درصد، خاورميانه با ۱۱ درصد و آمريکاي شمالي با ۱۰ درصد در رده‌هاي بعدي به لحاظ ميزان خوش‌بيني قرار گرفتند.

اما ۳۳ درصد از مديران بنگاه‌هاي «آمريکاي لاتين» و «اروپاي مرکزي و شرقي» معتقدند که رشد اقتصادي در سال ۲۰۲۰ تغييري نخواهد کرد و همانند قبل ادامه خواهد يافت. همچنين ۳۲ درصد از مديران «خاورميانه»، ۲۷ درصد از مديران «آمريکاي شمالي»، ۲۳ درصد از مديران «اروپاي غربي»، ۲۳ درصد از مديران «آفريقا» و ۱۶ درصد از مديران «آسيا – اقيانوسيه» بر اين باورند که رشد اقتصادي جهان در ۲۰۲۰ همانند قبل خواهد بود.

در مجموع ۵۳ درصد از مديران عامل بنگاه‌ها در جهان معتقدند رشد اقتصادي در سال ۲۰۲۰ با افت مواجه خواهد شد. ۲۲ درصد از مديران افزايش رشد اقتصادي را براي سال‌جاري ميلادي پيش‌بيني کرده‌اند و ۲۴ درصد از مديران بنگاه‌هاي جهان نيز بر اين باورند که رشد اقتصادي جهان در اين دوره زماني همانند قبل ادامه خواهد يافت. بنابراين برآيند داده‌هاي به‌دست آمده نشان مي‌دهد که ارزيابي‌ها به شکل محسوسي به سمت بدبيني در سطح جهاني سوق پيدا کرده است.  از سوي ديگر، بحث ديگري که نظرسنجي مزبور از مديران بنگاه‌ها مورد سوال قرار داده اين است که «در مورد چشم‌انداز رشد درآمد در سازمان خود طي ۱۲ ماه آينده چقدر اطمينان داريد؟» بر اين اساس، تنها ۲۷درصد از مديران عامل بنگاه‌ها در جهان نسبت به رشد درآمد سازمان خود در سال ۲۰۲۰ اطمينان دارند؛ اين درحالي است که اين رقم در سال ۲۰۱۹ميلادي، ۳۵ درصد بوده که نشان‌دهنده کاهش ۸ واحد درصدي است. همچنين در اروپاي غربي ۲۴ درصد از مديران عامل بنگاه‌ها به رشد درآمد بنگاه خود در اين بازه زماني اطمينان دارند؛ اين درحالي است که اين رقم در سال ۲۰۱۹ معادل ۳۴ درصد بوده است که در واقع به معني افت ۱۰ واحد درصدي در اين بازه زماني يک ساله است. در خاورميانه نيز فقط ۱۹ درصد از مديران اين منطقه نسبت به افزايش درآمد سازمان خود در سال ۲۰۲۰ خوش‌بين هستند. اين مقدار در سال گذشته ۲۸ درصد بوده است که به معني افت ۹ واحد درصدي براي سال‌جاري ميلادي است.

مهم‌ترين تهديدات

پرسش بعدي مطرح شده از مديران عامل بنگاه‌ها اين است که نسبت به کدام يک از تهديدات احتمالي اقتصادي، سياسي، اجتماعي، زيست‌محيطي و تجاري براي چشم‌انداز رشد سازمان خود نگران هستيد؟

در اين چارچوب، ۳۶ درصد از مديران بنگاه‌هاي جهان «مقررات بيش از حد»، ۳۵ درصد «تنش‌ها و کشمکش‌هاي تجاري» و ۳۴ درصد نيز «رشد اقتصادي غيرقابل پيش‌بيني» را از مهم‌ترين تهديدات پيش‌روي فعاليت بنگاه خود مشخص کرده‌اند.

همچنين در منطقه خاورميانه ۵۷ درصد از مديران عامل، «عدم قطعيت‌هاي ژئوپليتيک»، ۵۱ درصد «رشد اقتصادي غيرقابل پيش‌بيني» و ۳۴ درصد «تهديدات سايبري» و ۳۴درصد «سرعت تغييرات فناوري» را به‌عنوان مهم‌ترين تهديدات پيش روي فعاليت سازمان خود برشمرده‌اند. در اروپاي غربي نيز ۳۶ درصد از مديران عامل بنگاه‌ها «مقررات بيش از حد» و ۳۶درصد «کشمکش‌‌هاي تجاري» را به‌عنوان مهم‌ترين تهديدات خود مطرح کردند و ۳۵ درصد از مديران هم «تهديدات سايبري» را در کانون توجه خود به‌عنوان عامل بازدارنده قرار دادند. البته کليه مديران شرکت‌کننده در اين نظرسنجي بر اين باورند که رشد اقتصادي غيرقابل پيش‌بيني، در ميان ۱۰ تهديد پيش روي کليه مناطق قرار دارد.

در نهايت اين پرسش از مديران بنگاه‌ها مطرح شده است که تا چه اندازه معتقديد که استراتژي‌هاي تغييرات اقليمي منجر به بروز و خلق معنادار فرصت‌هاي خدماتي و محصولي جديد مي‌شود؟ مطابق‌ داده‌هاي به‌دست آمده ۲۵درصد مديران بنگاه‌هاي جهان، ۲۶ درصد از مديران بنگاه‌هاي اروپاي غربي و ۱۵ درصد از مديران خاورميانه موافق هستند که استراتژي‌هاي تغييرات اقليمي منجر به بروز و خلق معنادار فرصت‌هاي خدماتي و کالايي خواهد شد. اين درحالي است که در سال ۲۰۱۰ به ترتيب ميزان موافقت با اين پرسش از سوي مديران بنگاه‌هاي جهان ۱۳درصد، اروپاي غربي ۱۷درصد و خاورميانه ۷درصد بوده است.