به گزارش اقتصادآسیا، مجتبی شجاعی، معاون استاندار و فرماندار تربت حیدریه، روز دوشنبه در کارگاه آموزشی روز مزرعه با محوریت پرورش کرم ابریشم در این شهرستان، ضمن خوشامدگویی به حضار گفت: «امروزه کشاورزی بدون برنامه محکوم به شکست است و باعث کمبود محصول، افزایش قیمت و سایر مشکلات می‌شود. کشاورزی باید بر اساس مزیت‌های شهرستان و بهره‌وری صورت گیرد. نوغانداری در تربت حیدریه، علاوه بر ارزش اقتصادی بالا، ریشه در تاریخ و فرهنگ این شهرستان دارد.»
وی در ادامه، خواستار پیگیری استقلال نوغانداری شهرستان از رشت شد و گفت: «از جهادکشاورزی استان می‌خواهیم که بحث استقلال این مجموعه را پیگیری کنند، زیرا وابستگی آن به رشت مشکلاتی را برای پرسنل و مردم ایجاد کرده است. مکاتبات لازم با دکتر مظفری انجام شده و امیدواریم با کمک استان، این موضوع پیگیری شود.»
شجاعی همچنین بر تقویت فعالیت‌های ترویجی و مکانیزاسیون در شهرستان تاکید کرد و افزود: «شفاف‌سازی در فرآیندهای مختلف بخش کشاورزی، که در تربت حیدریه توسط جهاد کشاورزی شهرستان به خوبی انجام شده، باید در استان نیز حمایت شود.
حمید بیک‌زاده، مدیر هماهنگی ترویج سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، نیز در گفتگو با خبرنگار ما در خصوص اهمیت روز مزرعه گفت: این رویداد فرصتی برای یادگیری در عرصه تولید برای بهره‌برداران بخش کشاورزی است که در آن کشاورزان می‌توانند از برنامه‌ها و دستاوردهای جهاد کشاورزی در حوزه‌های مختلف بهره‌برداری کنند، تجربیات خود را به اشتراک بگذارند و از تبادل نظر با یکدیگر بهره‌مند شوند.
وی افزود: مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی سازمان در راستای افزایش ضریب نفوذ دانش در پهنه‌های تولیدی، برنامه‌های متنوعی را در سطح استان اجرا می‌کند. این برنامه‌ها شامل آموزش‌های مهارتی کوتاه‌مدت، آموزش زنان روستایی و عشایری و آموزش شبکه عاملین ترویج، مددکاران، شوراهای اسلامی، دهیاران و تسهیل‌گران زن می‌شود.
بیک‌زاده با بیان این که بیشترین بازخورد در حوزه آموزش‌ها، مربوط به بازدیدهای ترویجی و آموزش چهره به چهره در عرصه است، خاطرنشان کرد: به همین دلیل، در سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴، برنامه‌ریزی برای برگزاری روزهای مزرعه شهرستانی و استانی در سطح استان انجام شده است. در این راستا، ۴۳۴ روز مزرعه شهرستانی در پهنه‌های تولیدی روستاها و ۵۴ روز مزرعه استانی در محصولات مختلف زراعی، باغی، دامی، شیلات و آبزیان برگزار خواهد شد.
مدیر هماهنگی ترویج سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: در زمینه نوغانداری، این مدیریت با همکاری اداره توسعه نوغانداری استان، اقدام به تهیه تقویم آموزشی برای آموزش بهره‌برداران در شهرستان‌های مختلف کرده است. این آموزش‌ها در قالب کارگاه‌ها و کلاس‌های آموزشی برگزار می‌شود و شامل آموزش‌های مهارتی در قالب روزهای مزرعه نیز می‌شود.
یعقوب زاده، معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در مورد اهمیت نوغانداری در استان گفت: نوغانداری بخشی از دامپروری استان است که تأثیر زیادی در این حوزه دارد و در کشور هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و سابقه طولانی درایران و قاره آسیا دارد.
وی افزود: در سال‌های گذشته، نوغانداری رشد خوبی داشته، اما در چند سال اخیر به دلیل کاهش بارندگی و خشکسالی، با مشکلاتی مواجه شده‌ایم. این حرفه تقریباً به‌طور کامل در روستاها فعالیت می‌کند و اگر ما در توسعه و حفظ آن کمک کنیم، می‌توانیم اشتغال روستایی را پایدار کنیم.
یعقوب زاده بابیان اینکه از نظر تولید پیله تر ابریشم، ما رتبه دوم کشور و در زمینه ابریشم‌کشی، رتبه اول را داریم، تاکید کرد: استان خراسان رضوی یکی از استان‌های تأثیرگذار در این صنعت است.
وی اولین گام برای بهبود وضعیت نوغانداری راساماندهی تولیدکنندگان دانست و گفت: ما طرح ساماندهی را شروع کرده‌ایم و ساز و کار صدور پروانه را فراهم کرده‌ایم. اکنون در حال بررسی تعداد تولیدکنندگان دارای پروانه هستیم.
وی ادامه داد: البته اکنون هزینه تمام شده در بخش نوغانداری ما بالاتر از عرف و این بدان دلیل است که نوغان‌داران در برخی حلقه‌های زنجیره تولید، باید تحولی در چرخه کیفیت تولید داشته باشند و یا با احیای تشکل‌های تولیدی یک دست، اقدام به تولید صنعتی کنند.
معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی خراسان رضوی تصریح کرد: حسب وظیفه ذاتی خود، اقدامات ترویجی و آموزشی را به بهره‌برداران ارایه می‌کنیم.
یعقوب زاده اضافه کرد: به عنوان نمونه یکی از پیش شرط‌های تولید خوب از نگاه کارشناسان این سازمان خدمات روستایی، برگ درخت توت با کیفیت است تا حلقه‌های تولید را کامل کند، زیرا معتقدیم بیش از ۷۰ درصد تولید نوغانداری وابسته به تغذیه مناسب و با کیفیت است
قادری، معاون رئیس سازمان و مدیر جهاد کشاورزی تربت حیدریه، در حاشیه این مراسم، در گفتگو با خبرنگار ما گفت: «امروز، روز مزرعه پرورش کرم ابریشم است. تربت حیدریه با داشتن ۱۲۰۰ کارگاه ابریشم‌کشی که حدود ۴۰۰ کارگاه آن فعال است، رتبه اول فرآوری پیله و تولید نخ ابریشم در کشور را داراست. در بخش نوغانداری و پرورش کرم ابریشم، ۱۲۶۰ بهره‌بردار در این شهرستان فعالیت می‌کنند و سالانه حدود ۹۵ تن پیله تر و ۱۸ کیلوگرم نخ ابریشم تولید می‌شود.»
وی افزود: «سابقه نوغانداری در این شهرستان به سال ۱۳۰۴ و تاسیس اداره توسعه نوغان برمی‌گردد. در دهه ۷۰ تا سال ۹۵ نیز تولید تخم نوغان در این مجموعه انجام می‌شد.
مدیر جهاد کشاورزی تربت حیدریه نوغانداری را یک شغل مکمل برای بانوان در بخش کشاورزی دانست و گفت روستاییان ما می‌توانند با سرمایه‌گذاری اندک، درآمد خوبی از این طریق کسب کنند که هم به معیشت خانواده کمک می‌کند و هم باعث اشتغال‌زایی و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها می‌شود.»
قادری در ادامه به مشکلات این حوزه اشاره کرد و گفت: «باید توجه بیشتری به این صنعت شود تا بتوانیم همان ۱۲۰۰ کارگاه را فعال کنیم. این امر مستلزم فعال‌سازی و گسترش توتستان‌ها در شهرستان است که متاسفانه به دلیل پدیده تغییر اقلیم و خشکسالی، بسیاری از توتستان‌ها خشک شده‌اند و ما پیگیر این موضوع هستیم. همچنین، پیگیر تفاهم‌نامه‌ای بین مرکز پژوهشکده پرورش کرم ابریشم و دانشگاه هستیم و امیدواریم دولت از طریق تعرفه‌های واردات نخ ابریشم و پیله خشک، از تولیدکنندگان حمایت کند تا بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.
وی افزود: ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت به کارگاه‌های ابریشم‌کشی برای تجهیز و نوسازی، و بیمه خود جعبه‌های نوغان از مبدا، از جمله مواردی است که باید رعایت شود تا بتوانیم صنعت نوغانداری را احیا و زنجیره آن را تکمیل کنیم.»
علیرضا محرابی، سرپرست اداره توسعه نوغانداری خراسان رضوی، با بیان اینکه این اداره علاوه بر خراسان رضوی، استان‌های خراسان شمالی و جنوبی را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد، گفت: «در سال ۱۴۰۳، تخم نوغان در این سه استان توزیع شد و امسال نیز برنامه توزیع ۱۸ هزار جعبه تخم نوغان در این استان‌ها را داریم. از این تعداد، ۸۶۰۰ جعبه به خراسان شمالی ارسال و در حال توزیع است و سهمیه خراسان رضوی ۹۷۲۰ جعبه است که تاکنون حدود ۵۰ درصد آن توزیع شده است. امیدواریم تا پایان فصل پرورش، کل سهمیه تخم نوغان در سطح استان توزیع شود.»
وی افزود: «هر جعبه تخم نوغان، حدود ۱۲ تا ۱۵ نفر روز اشتغال‌زایی دارد. استان خراسان رضوی از نظر پرورش کرم ابریشم در جایگاه دوم و از نظر تبدیل پیله به نخ در جایگاه اول کشور قرار دارد.»
محرابی در خصوص میزان درآمدزایی این صنعت برای کشاورزان گفت: «دو نوع هیبرید تخم نوغان داریم: ایرانی و چینی (وارداتی). مصرف هیبرید ایرانی نسبت به چینی بیشتر است و حدود ۸۰۰ کیلو تا یک تن برگ توت مصرف می‌کند، اما تولید آن نیز بیشتر است. اگر میانگین تولید پیله را ۴۰ کیلوگرم در نظر بگیریم و قیمت هر کیلو پیله را ۵۰۰ هزار تومان پیش‌بینی کنیم، هر جعبه تخم نوغان ۲۰ میلیون تومان درآمد خواهد داشت. با احتساب حدود ۵ تا ۶ میلیون تومان هزینه پرورش، کشاورز یا تولیدکننده حدود ۱۵ میلیون تومان سود به ازای هر جعبه کسب می‌کند.»
Wednesday, 23 April , 2025